Lazy, so no translation or comment

Waarom kraken mijn schoenen Het lijkt zelfs erger en erger te worden. Kan ik er iets aan doen, of is het hopeloos? (Ivan Put, Laken)

Je zult het maar aan de hand - sorry, voet - hebben. Pas nieuwe schoenen gekocht, en op de eerstvolgende werkdag blijkt het glimmende schoeisel bij iedere stap te kraken als een omvallende boom. Hilarisch voor de collega's die al van ver met moppen gereed zitten. Maar hun lollige opmerkingen helpen u natuurlijk niet van uw probleem af, meneer Put.

Ook in de Winkel lag het antwoord niet meteen voor het grijpen. Aan krakende schoenen is bitter weinig wetenschappelijke literatuur gewijd. Tussen de vakbladen in ons archief vinden we niet meteen een titel genre 'International Journal of Shoe Research'. Maar in een referentielijst op het internet met publicaties over voetbiomechanica duikt de naam 'TNO Centrum voor Leer- en Schoenonderzoek' op. Een telefoontje naar Nederland leert dat Jan Broeders de man is die we zoeken. Hij doet onderzoek naar schoenen en leer bij de Nederlandse Organisatie voor Toegepast Natuurwetenschappelijk Onderzoek TNO, en hij weet precies waarom sommige schoenen kraken.

,,Het krakende geluid ontstaat door de beweging van de loopzool en de binnenzool. Als de schoen buigt, wrijven die twee onderdelen over elkaar en het contact tussen die materialen geeft geluid. Soms veroorzaakt de vorm van de binnenzool luidruchtige luchtverplaatsingen. Maar meestal is wrijving tussen de twee zolen de bron van het geluid. Door dat geschuur kan de binnenzool een beetje sneller verslijten, maar verder heeft het voor de schoenen niet veel te betekenen'', meent Broeders.

Maar de bezitter van het luidruchtige schoeisel staat er wel mee voor schut. ,,Schoenen die kraken hebben inderdaad een kwaliteitsprobleem'', zegt Broeders. ,,Dat wil niet zeggen dat alleen slechte, goedkope schoenen kraken. Er zijn dure merken van leren schoenen die het ook hebben.''

Kunnen schoenfabrikanten die wrijving niet verhinderen? ,,In schoenen met lederen zolen gebruiken de fabrikanten liefst zo weinig mogelijk lijm. Want de lijmlaag die de twee zolen samenhoudt, vermindert de vochtdoorlaatbaarheid van het leer. Met veel lijm ertussen kunnen de schoenen minder goed ademen via de zool. Maar met een dunne lijmlaag kunnen de zolen loskomen van elkaar, en over elkaar schuiven.'' Bij plastic of rubberzolen is het probleem gelijkaardig, al speelt de doorlaatbaarheid daar minder mee.

Wat de vooruitzichten betreft, is uw vrees gegrond, meneer Put: spontane genezing is niet vanzelfsprekend, het kraken kan zelfs erger worden. ,,Naarmate de schoenen gebruikt worden, rekken de zolen uit en ontstaat nog meer vrije ruimte om te schuiven. Het wrijvingsoppervlak wordt groter, het kraken neemt toe.''

In de schoenwinkel, bij het passen, valt het vaak niet op dat schoenen zo luidruchtig zijn. Pas bij echt gebruik wordt het mankement duidelijk. Is er dan nog iets tegen te doen? ,,We hebben er wel eens mee geëxperimenteerd'', zegt Broeders, ,,en wat kan helpen, is lijm injecteren tussen de twee lagen van de zool. Maar dat is al een ingrijpende operatie.'' Als na lang gebruik de zool van de schoenen doorgesleten geraakt, kan de schoenmaker via dat gat misschien de zolen aan elkaar lijmen. Al gaat de doorlaatbaarheid van leren zolen daar wel door achteruit.

De meest doortastende oplossing voor luidruchtige schoenen is natuurlijk ze in te leveren in de winkel van aankoop, en uw geld terug vragen. Zodat u weer zonder geluidsoverlast door het leven kan gaan.